"Thương mại điện tử" (TMĐT) - khái niệm một thời được nhắc đến như một thứ "mốt" nhằm "trang sức" cho các DN khi quảng bá về sự hiện đại hoá trong sản xuất, kinh doanh của mình. Tuy nhiên, theo một điều tra mới đây của Bộ Thương mại thì TMĐT hiện đã được các DN để mắt tới một cách nghiêm túc hơn, thiết thực hơn và đang dần trở thành công cụ hữu dụng trong công cuộc làm ăn của họ. Phóng viên Báo Lao động đã có cuộc trao đổi với Thứ trưởng Bộ Thương mại Lê Danh Vĩnh về vấn đề này.
Thưa ông, DN nước ta hiện nay tham gia TMĐT có còn theo kiểu "phong trào" như cách đây vài năm?
Kết quả điều tra do Bộ Thương mại tiến hành mới đây cho thấy: Gần 100% số DN đã nhận thức rõ vai trò quan trọng của TMĐT với quá trình kinh doanh của DN. Trong số này có 79% DN cho rằng TMĐT mang lại các lợi ích: Mở rộng kênh tiếp xúc với khách hàng hiện có; lôi kéo khách hàng mới; cải thiện sự hài lòng của khách hàng; làm tăng doanh số, lợi nhuận và hiệu quả kinh doanh. Khoảng 96% DN cho rằng TMĐT giúp họ tăng kênh bán hàng; 85% cho rằng TMĐT giúp họ xây dựng được hình ảnh của mình. Như vậy, hầu hết DN đều có mục đích rõ ràng khi tham gia TMĐT. Số DN tham gia theo kiểu "phong trào" chỉ chiếm tỉ lệ rất nhỏ - điều này khác hẳn với điều tra cách đây 3-4 năm khi số DN nhận thức đúng về TMĐT chỉ chiếm chưa đầy 10%.
Tuy nhiên, từ nhận thức đến triển khai ứng dụng TMĐT vào sản xuất, kinh doanh vẫn còn một khoảng cách?
Đúng là triển khai và ứng dụng TMĐT còn một số khó khăn, một số vấn đề về kỹ thuật, công nghệ. Mặt khác, việc ứng dụng và triển khai TMĐT đòi hỏi DN phải đầu tư kinh phí và nguồn lực, trong khi người ra quyết định (là giám đốc hoặc phó giám đốc) chưa hẳn đã am hiểu về CNTT và đặc biệt là TMĐT. Đó là chưa kể các sản phẩm phần mềm ứng dụng trong TMĐT như quản lý hàng tồn kho, theo dõi khách hàng, quản lý nhân sự còn quá đắt so với khả năng của DN.
Vậy theo ông, việc ứng dụng TMĐT của DN nên tập trung vào những trọng điểm nào để vừa hiệu quả, vừa tiết kiệm?
Thứ nhất, DN nên trao đổi thông tin dưới dạng: Trao đổi dữ liệu điện tử (EDI); ngôn ngữ đánh dấu mở rộng (XML); sử dụng trang chủ (Website) riêng để trao đổi thông tin với các đối tác.Thứ hai, giới thiệu sản phẩm, khách hàng qua mạng, còn khâu ký kết hợp đồng và thanh toán vẫn phải thực hiện bằng phương pháp truyền thống. Theo số liệu điều tra và kết hợp phỏng vấn cho thấy 46% số DN được hỏi cho rằng họ đang tham gia TMĐT; 76% DN quan tâm hình thức "B2B"- tức giao dịch giữa các DN với nhau.
Nếu có thể xếp hạng về ứng dụng TMĐT thì nước ta đứng vào vị trí nào trong khu vực và trên thế giới?
Tôi không có tài liệu về vị trí cụ thể của nước ta, tuy nhiên, xin nêu một số thông tin liên quan như sau: Nước ta đứng thứ 71/82 nước được xem xét về mức độ sẵn sàng tham gia mạng năm 2003. Nước ta cũng được xếp trong nhóm 13 nước tụt hậu về CNTT và năm 2001 ta lên vị trí 58/60 nước; năm 2002 đứng vị trí 56/60 nước. Trong số 10 nước Asean, VN nằm trong số 4 nước chưa có khung pháp lý hoàn chỉnh cho TMĐT. Tính đến tháng 6.2003, số người dùng Internet ở nước ta mới đạt 1,903 triệu người, chiếm 2,38% dân số. Trong khi đó, tỷ lệ này ở các nước như sau: Hồng Kông (Trung Quốc): 61,64%; Hoa Kỳ: 60,39%; Hàn Quốc: 54,36%; Singapore: 53,5%; Malaysia: 34,42%. Các số liệu trên cho thấy, việc đưa tên VN vào vị trí trung bình trong bảng xếp hạng về ứng dụng TMĐT của các nước khu vực và trên thế giới đòi hỏi phải có những nỗ lực hết sức lớn lao từ phía Chính phủ, các bộ, ngành lẫn các DN.
Xin cảm ơn ông!